“Đường Hy Vọng” là tên một quyển sách, hay nói đúng hơn là một quyển hồi ký về cuộc đời của Đấng đáng Kính Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, nhất là trong 13 năm tù đày. Tưởng chừng trong hoàn cảnh tăm tối nhất mất hết niềm tin, nhưng Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê đã làm sáng lên niềm hy vọng về một sự tự do, niềm hy vọng được phục vụ Hội Thánh trong cảnh tù đày như gương Thánh Phaolô Tông đồ, niềm hy vọng tuyệt đối nơi Chúa.
Trong tinh thần đó, Đoàn Thiếu nhi Thánh Thể Phanxicô Xaviê Giáo xứ Vĩnh Hòa chọn chủ đề trại là “Đường Hy Vọng” và cùng nhau tìm hiểu về cuộc đời Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, những hoa trái nhân đức của Ngài, tái hiện lại cuộc đời của Ngài, cũng như cầu nguyện cho tiến trình phong Chân Phước cho Ngài được xúc tiến tốt đẹp.
Đất trại năm nay thuộc Cộng thể Don Bosco Cần Giờ, số 114B Ấp Trần Hưng Đạo thuộc thôn Tam Hiệp, huyện Cần Giờ, với hơn 20 năm hình thành và hiện diện tại vùng Cần Giờ, hiện nay Cộng thể là nơi đang nuôi dưỡng và giáo dục hơn 60 em thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn, các em thuộc đồng bào các dân tộc. Toàn bộ khu Cộng thể chia làm nhiều phân khu, mặt trước giáp đường lớn, mặt sau giáp Sông Lòng Tàu, nơi có nhiều tàu biển, tàu vận tải cỡ lớn ngày ngày tấp nhập ra vào, trong khuôn viên Cộng thể gồm nhà chung có 2 ngôi nhà lớn 2 tầng , khang trang, đầy đủ các thiết bị tiện nghi phục vụ cho các hoạt động dạy, học văn hóa, học nghề, vui chơi, là nơi nghỉ ngơi cho các em cư trú và học tập, một nhà nguyện nhỏ, một hồ tịnh tâm, một hội trường, và một khu đất rộng là nơi sinh hoạt các hoạt động ngoài trời, ngoài ra sát mé sông, còn có một khu đất rộng, được rào chắn cẩn thận, vì như chia sẻ của Cha Bề trên, cứ mỗi năm, nước sông xâm thực, nuốt đi hơn 10m đất liền xuống lòng sông, cách Cộng thể tầm 50m có Nhà thờ Thánh Giuse, nhà Giáo xứ và Hội trường, chung quanh Cộng thể chỉ hiện diện lác đác vài hộ dân sống bằng nghề nuôi yến, nuôi tôm.
Hành trình bắt đầu với Thánh lễ sáng lúc 05h00 tại Giáo xứ Vĩnh Hòa, sau Thánh lễ LM Chánh xứ chúc bình an cho Đoàn trước khi lên đường.
Đúng 06h00 xe bắt đầu lăn bánh, vượt hành trình dài hơn 50km để đến với Cần Giờ, một vùng đất nằm ven phía Nam của Sài Gòn, là lá phổi xanh của thành phố, vùng Cần Giờ đa phần là vùng đất ngập mặn, trồng nhiều cây đước và cây dừa nước, do đây là rừng, nên mật độ dân cư cũng thưa thớt, thiên nhiên khá hoang sơ. Hành trình hôm nay Đoàn còn phải vượt phà Bình Khánh hơn 15 phút để đến với huyện Phú Xuân, Nhà Bè trước khi đến được đất trại.
Sau khi vượt quãng đường dài hơn 2 giờ, Đoàn đã đến được đất trại và bắt đầu nhập trại, ai nấy cũng thấm mệt, nhưng vui, háo hức, phấn khởi, chuẩn bị tinh thần vượt qua những ngày trại với liên tục các hoạt động.
Cả Đoàn vui mừng, khi 08h30 một chính khách quan trọng đã đèo xe máy Honda Cub 50, vượt hành trình dài, đến hiện diện trong trại, đúng lúc toàn trại chuẩn bị giờ khai mạc, vị chính khách mà cả đoàn mong đợi chính là LM Gioakim Tuyên Uý Đoàn, Cha đã yêu thương, quan tâm đến từng thiếu nhi một nên ngài đã đến tiếp thêm tinh thần cho kỳ trại năm nay.
Kỳ trại năm nay gồm 60 Sa mạc sinh được chia làm 5 đội, các đội chọn tên cho đội của mình là những vị Thánh thanh thiếu niên của giới trẻ là: Maria Goretti, Lucia, Jacinta, Sanchez, Đaminh Savio. Các anh chị GLV-HT gồm hơn 20 anh chị, được chia vào các ban phục vụ trại.
-
Sa mạc Trưởng: Trưởng Gioan Baotixita Martino Nguyễn Vĩnh Huy.
-
Sa mạc Phó: Trưởng Martino Phạm Nguyễn Công Duy.
-
Trưởng trực: Trưởng Đaminh Lê Công Danh.
-
Thư ký trại: Trưởng Maria Nguyễn Thị Ngọc Tuyết.
-
Trưởng ban Hậu cần, ẩm thực: Trưởng Maria Hà Huyền Trân.
-
Trưởng ban Y tế: Trưởng Maria Nguyễn Ngọc Khánh Linh và các Trưởng.
-
Trưởng ban Kỹ thuật, quản cụ: Trưởng Vicente Nguyễn Sỹ Huy.
-
Trưởng ban Lửa thiêng: Trưởng Gioan Baotixita Nguyễn Đặng Thanh Phương.
-
Trưởng ban Sinh hoạt: Trưởng Maria Phạm Đặng Ngọc Quỳnh Hương và các Trưởng, Dự trưởng hỗ trợ các Ban.
09h00 Đoàn bắt đầu giờ Chào Cờ và khai mạc trại, hai em trại sinh đọc 10 điều luật Thiếu nhi Thánh Thể và Nội quy Sa mạc. Sau khi Chào cờ Đoàn, Cha Tuyên Uý phát biểu câu chuyện dưới cờ, ngài chia sẻ “Cách đây 20 năm về trước, Cha đã từng phục vụ tại đây, Vùng đất Cần Giờ này khá hoang sơ, trồng nhiều cây đước, cây dừa nước, là một vùng đất truyền giáo của Tổng Giáo phận Saigon, nơi đây là lá phổi xanh của Thành phố, là nơi giúp Thành phố bớt đi những ô nhiễm, tinh thần trại năm nay, Cha muốn các con là những người gìn giữ lá phổi này thêm xanh, bằng cách bảo vệ môi trường, nếu được, chính chúng con hãy vun trồng 1 cây nhỏ cho vùng đất này mỗi ngày thêm sạch, thêm xanh…”. Tiếp sau đó Sa mạc Trưởng Gioan Baotixita Martino Nguyễn Vĩnh Huy tuyên bố khai mạc Sa mạc huấn luyện 2019 Đường Hy Vọng.
Sau nghi thức chào cờ, là phần thi dựng lều, thời gian cho toàn trại là 1 giờ, ai nấy đều vận dụng các kỹ năng lều trại mình đã học được suốt nhiều tháng qua, để dựng cho đội mình một căn lều vững chãi trước gió biển, trước mưa to và trang trí cho căn lều thật xinh đẹp.
Sau phần dựng lều, là phần thi ẩm thực, các Đội cùng nhau trổ tài nhóm bếp, thổi lửa, nấu thật nhanh, ăn thật ngon, trang trí thật bắt mắt. Các món ăn mà các đội chọn năm nay: Trứng chiên, trứng chiên xúc xích, canh bí, thịt ba rọi chiên giòn,… Sau hơn 1 giờ miệt mài nhóm bếp, nấu ăn, người ai cũng ám đầy mùi khói, tiếp đến là phần chấm điểm, phần này do Cha Tuyên Uý cùng các Trưởng trong các Ban thưởng thức và cho điểm. Các món ăn trông cũng hấp dẫn, nhưng mỗi đội 1 vị, có đội mặn, có đội nhạt, thậm chí có đội có cát trong thức ăn nữa, Cha vui và cười òa, bởi tuy là những món đơn giản, nhưng đôi khi cũng lọng cọng đối với các em. Tiếp sau đó, là giờ cơm trưa, gồm những món do chính bàn tay tài hoa các em nấu, và các món được các anh chị trong Trại chuẩn bị thêm, để các em có thêm năng lượng. giờ cơm rộn rã hơn bao giờ hết, hết đội này đến đội kia mời Cha Tuyên úy, mời Cha Bề trên dùng cơm, rồi các đội mời nhau ăn cơm. Hai Cha ngồi tâm sự, đàm đạo với nhau mà cười liên tục. Một cơn mưa to đổ xuống đất trại xua tan đi nắng nóng mùa hè, càng giúp giờ cơm trưa thêm ngon, thêm ấm áp.
Sau giờ cơm, liền sau đó là phần thi “Làm báo tường”, các đội làm báo tường về cuộc đời của Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận và thuyết trình tác phẩm đội mình làm ra. Sau hơn 30 phút trang trí, lần lượt từng đội lên thuyết trình. Các tác phẩm đẹp, nội dung phong phú, đa chiều. Đa phần, các Sa mạc sinh đều nắm rất rõ về cuộc đời Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê, những nhân đức của Ngài. Đây cũng là dịp giúp các em hiểu và học hỏi và thán phục nơi con người phi thường của Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê.
Cũng có thông tin, thời niên thiếu Đức Cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận thích các trò chơi dân gian, nên kỳ trại lần này các Anh chị GLV-HT cũng khéo léo lồng ghép vào đó các trò chơi: Ô ăn quan, cò cò, nhảy dây, nhảy sạp, đá cầu… các trò chơi đơn giản, mộc mạc, gợi lại hình ảnh thuở nhỏ của từng người, những trải nghiệm này có thể là một thời đã qua của các anh chị, nhưng lại là điều mới mẻ với các Sa mạc sinh, bởi các Sa mạc sinh thời nay cũng bị cuốn vào vòng xoáy của việc học, không có nhiều thời gian cho các hoạt động nhóm ngoài trời. Trò chơi dân gian kết thúc sau hơn 2 giờ vận động.
Miệt mài vui chơi, quên giờ quên giấc, nhìn đồng hồ cũng đã tới chiều, giờ cơm chiều cũng được chuẩn bị sẵn, các đội gấp rút ăn, rồi ai nấy cũng chuẩn bị cho tiết mục lửa thiêng của đội mình qua việc hóa trang thành các nhân vật mình diễn. Màn đêm sụp tối cũng khá nhanh, đúng 18h30 giờ lửa thiêng bắt đầu khai mạc với phần tái hiện cuộc đời Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận do các anh chị GLV-HT diễn xuất, giúp các em hiểu được phần nào về hồi ký Đường Hy Vọng của Ngài, đỉnh cao trong giờ khai mạc là khi trong cảnh tù đày tối tăm, Đức Hồng Y đã cầu nguyện cùng Chúa, xin được yêu thương, tha thứ cho tất cả, một ngọn lửa từ trời xa xuống tháp lửa trung tâm, bùng cháy lên, xóa tan đêm đen, thắp lên hy vọng cho mọi người. Liền sau đó là phần Hội gồm các tiết mục hát, nhảy tự do, xen lẫn phần hoạt cảnh diễn lại cuộc đời các Thánh mà mỗi đội đã chọn. Đêm lửa thiêng năm nay, các Sa mạc sinh sáng tạo khi sử dụng nhiều kỷ xảo âm thanh, ánh sáng lồng vào, làm cho tiết mục của các đội sinh động và dễ đi vào chiều sâu nội tâm.
Sau đêm lửa thiêng, là phần mang lửa về tim, các đội có nhiệm vụ tìm ra trạm mà mình phải đến tương ứng với 4 khẩu hiệu của người Thiếu nhi Thánh Thể là cầu nguyện, Rước lễ, hy sinh, làm việc tông đồ, 4 trạm các Sa mạc sinh sẽ được thực hiện các thử thách liên quan đến các khẩu hiệu. Tiếp theo cả 5 đội cùng xếp hàng dài, tiến vào nhà nguyện, tại đây, các Anh chị GLV-HT chuẩn bị dưới chân bàn thờ 1 bức chân dung của Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, dưới ánh sáng vàng ấm cúng, không quá sáng, trong một không gian tĩnh lặng, các Anh chị GLV-HT đã dẫn đưa các Sa mạc sinh vào giờ cầu nguyện, cùng với tiếng nhạc du dương, làm cho cả nhà nguyện lắng đọng tâm hồn và nghiền ngẫm lại những hoạt động trong suốt 1 ngày qua, thầm tạ ơn Chúa, và xin ơn cho mình được tiếp tục hành trình ơn gọi hôm nay và tương lai. Cuối giờ suy niệm là việc cầu nguyện cùng Chúa xin cho Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận sớm được vinh hiển trên Bàn thờ.
Giờ cầu nguyện khép lại, với giờ ăn nhẹ ban tối, sau giờ ăn, các đội lần lượt về lều của mình nghỉ ngơi, để lấy lại sức, chuẩn bị chiến đấu cho ngày trại tiếp theo.
Ngày trại thứ hai, 06h00 sáng, toàn trại mở đầu với bài tập thể dục buổi sáng, khuấy động tinh thần, đánh thức vận động. Sau giờ tập thể dục, lúc 07h00 Thánh lễ Chúa nhật do Cha Tuyên Úy Gioakim chủ tế. Thánh lễ hôm nay, còn có nghi thức trao khăn cho 15 Tân dự bị Huynh trưởng. Trong bài giảng Cha Tuyên Uý Gioakim chia sẻ: “Cha cảm thấy vui, khi hôm nay, nhìn các con ai cũng phấn khởi, đêm qua, Cha trằn trọc không ngủ được, vì lo cho các con, không biết các con ngủ ngon không, có bị mũi đốt không, hay có bị sự cố gì không, vậy nên sáng nay Cha thu xếp công việc mục vụ xong Cha đến ngay, tiếp lời Cha chia sẻ, nếu Chúa Giêsu làm kinh doanh chắc ngài bị lỗ nhiều, lỗ nặng, vì mất 1 con chiên Chúa bỏ 99 con còn lại đi tìm cho bằng được con chiên bị lạc mất, Cha cũng bắt chước Chúa, Cha bỏ 300 thiếu nhi ở nhà để Cha đi tìm 60 các con. Vì các con rồi sẽ trở thành những Tân Dự Trưởng rồi Tân Huynh Trưởng tiếp nối các anh chị ở đây. Cha còn kể tiếp chuyện ma ở Cần Giờ, Cha chia sẻ khi Cha về mục vụ ở đây, đây là vùng truyền giáo, nên người ta không có đạo, khi có bệnh tật gì cũng dùng bùa chú, có gia đình kia bị ma ám, đi hết thầy cúng này đến thầy cúng kia cũng không dứt bệnh, rồi có một ông thầy yểm cho cô 1 lá bùa trên cánh tay, thì bệnh tình cũng im, nhưng sau một tháng nó tái lại, có một anh hàng xóm người Công giáo thấy vậy, bèn rủ anh chị đi tham dự Thánh lễ, nghe nói Nhà thờ có Chúa có quyền trên sự dữ hay lắm, anh chị thì làm nghề nuôi tôm, phải dậy sớm, thế là từ chiều cô vợ mới nói với anh chồng, anh ơi, ngày mai nhớ kêu em dậy sớm đi lễ, ma quỷ nghe được nó vật cô vợ lăn ra, sùi bọt mép, cứ lần này đến lần khác, định đi lễ thì bị ra như vậy, anh hàng xóm trình Cha Bề trên về sự tình, Cha nói với anh, đừng nói gì về việc đi lễ, cứ âm thầm đến Nhà thờ, và hai vợ chồng làm theo, không nói năng, không rủ rê gì nữa, đến giờ đi lễ, hai vợ chồng âm thầm đến Nhà thờ, thế là anh chị đến được Nhà thờ, sau lễ, Cha Bề trên chúc bình an cho chị, và từ đó, ma quỷ không còn quấy phá anh chị nữa. Anh chị tin tưởng vào Chúa, giờ đây anh chị trở thành người Công giáo và còn là một doanh nhân thành đạt nhất nhì vùng này, đây cũng là bài học cho chúng ta...”
Kết thúc bài giảng là phần trao khăn Tân dự bị Huynh Trưởng cho 15 em. Sau nhiều năm tháng khổ luyện, tích cực siêng năng học hỏi Giáo lý và các kỹ năng, hôm nay 15 em chính thức nhận lãnh sứ vụ mới khi được gia nhập vào hàng ngũ Dự Trưởng, đây là bệ phóng cho các em trở thành những Huynh trưởng tương lai, đem hết sức trẻ phục vụ Giáo Hội, thông truyền đức tin cho các em thiếu nhi và giáo dục các sinh hoạt trong phong trào Thiếu nhi Thánh Thể cũng như định hướng các giá trị nhân bản.
Sau lời chúc bình an kết lễ, toàn trại chụp ảnh chung lưu niệm với Cha Tuyên Úy Gioakim và bắt đầu hành trình tiếp theo, trước khi bắt đầu, các Sa mạc sinh cần phải nạp năng lượng trước mới đủ sức chiến đấu. Hành trình đầu tiên là trò chơi lớn, dựa trên hành trình từ lúc khởi đầu sứ vụ Giám Mục của Đức Cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận và kết thúc khi Ngài nhận lãnh các sứ vụ mới tại Vatican. Tương ứng qua các trạm: Nhà thờ Chánh Tòa Nha Trang khi Đức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê nhận sứ vụ Giám Mục 8 năm tại đây vào năm 1967 đến 1975, tiếp theo là thời gian vâng lời Đức Thánh Cha Phaolo VI Ngài nhận sứ vụ Tổng Giám mục Phó với quyền kế vị tại Tổng Gáo Phận Saigon năm 1975. Liền sau đó là khoảng thời gian tăm tối nhất của Ngài khi lần lượt Ngài bị tù, biệt giam 13 năm qua các Trại: Vĩnh Quang Tam Đảo, Tam Hà Thủ Đức, Trại Cây Vông, nhưng trong hoàn cảnh đó, Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê vẫn tỏa sáng các nhân đức yêu thương của Ngài nơi các bạn tù, cảm hóa các cán bộ, quản giáo, và những hương thơm của Ngài đã lan tỏa đến Thánh đô Vatican khi Ngài được Đức Chân Phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô bổ nhiệm làm Chủ tịch Công lý Hòa Bình và vinh thăng Hồng y.
Tương ứng với các trạm hành trình là một bài học giá trị về hoàn cảnh Đức Hồng Y phải trải qua, cũng như những nhân đức của Ngài để lại, vai trò sứ vụ của người Kitô hữu nói chung và người thiếu nhi hay người Huynh trưởng nói riêng, bên cạnh đó, là các thử thách dành cho các đội, nhận và giải mật thư, điểm mới trong kỳ trại năm nay là việc đưa đồng tiền mô phỏng vào các hoạt động, giúp các Sa mạc sinh biết cách kiếm ra tiền, quản lý, chi tiêu tiền (Tiền riêng mô phỏng dành cho đội để chi tiêu cho suốt hành trình, đây là tiền các Sa mạc sinh có được khi hoàn thành tốt các nhiệm vụ mục tiêu trong 2 ngày trại), mỗi thử thách không vượt qua các đội sẽ bị phạt, ngược lại nếu hoàn thành các đội sẽ được thưởng thêm làm lộ phí đi đường, hay quy đổi để mua các vật phẩm cần thiết cho đội
Hành trình trò chơi lớn khép lại lúc 12h00, các sa mạc sinh dùng cơm trưa, và chuẩn bị cho nghi thức bế mạc trại.
13h30 toàn trại nhổ lều, thu dọn, vệ sinh khu vực của mình trả lại nguyên trạng mặt bằng toàn khu đất trại. Đúng 15h00 nghi thức bế mạc do Trưởng Gioan Baotixita Martino Nguyễn Vĩnh Huy chủ trì bắt đầu, sau nghi thức chào cờ là phần trao giấy chứng nhận tham dự Sa mạc cùng logo huy hiệu trại Đường Hy Vọng năm nay và một phần gây cấn sôi nổi nhất là trao giải thưởng cho các Đội
Đội nấu ăn ngon nhất: Jacinta.
Đội làm báo tường đẹp nhất: Sanchez.
Đội chơi trò chơi dân gian hay nhất: Maria Goretti.
Đội có tiết mục lửa thiêng ấn tượng nhất: Lucia.
Đội có tinh thần kỷ luật cao nhất: Maria Gorreti.
Đội có lều vững chắc và xinh đẹp nhất: Jacinta.
Hành trình trò chơi lớn với giải Toàn trại thuộc về đội SAVO. Toàn trại chụp chung với nhau bức ảnh lưu niệm, lưu lại những cảm xúc có quên trong 2 ngày trại, cùng nhìn lại từng khuôn mặt, từng nhánh cây, ngọn cỏ, từng cảnh vật nơi đây, và cùng nắm tay nhau hát bài hát “Gặp nhau đây rồi chia tay, ngày dài như đã vụt qua trong phút giây, niềm hăng say, còn chưa phai, đường trường sông núi hẹn mai ta sum vầy”.
Toàn trại rời đất trại lúc 16h00 và có mặt tại Giáo xứ lúc 19h00. Cùng hẹn nhau kỳ trại tiếp, chào tạm biệt Cha Bề trên, chào tạm biệt Cộng thể Don Bosco Cần Giờ, tạm biệt vùng đất ngập mặn Cần Giờ, về lại Giáo xứ cả đoàn cùng hứa hẹn sẽ tiếp tục phục vụ Đoàn Thiếu nhi Thánh Thể và Giáo xứ với những dự tính, kế hoạch trong tương lai.
Thanh Phương
Xem bộ hình tại đây: